Laten we met barmhartigheid naar onszelf als mensenkinderen kijken, zij die eeuwig jeugdig blijven, maar ook het speelterrein hebben vervuild en uitgeput. Zodanig dat het zelfs onze leefomgeving aantast en onze gezondheid.
Uit VOOR ONZE DOCHTERS van Monika Bankert
Bij de vraag wat mensen het belangrijkste vinden staat gezondheid steevast op nummer 1. Logisch dat dit een groot onderwerp is voor de politiek. En het is natuurlijk welzijnsvoorwaarde nummer 1 in de Menselijkheidsindex*.
De quote uit VOOR ONZE DOCHTERS verwijst naar de vervuiling die onze gezondheid aantast, zoals microplastics en luchtvervuiling. Dit is iets wat we als mensheid collectief moeten aanpakken, dus via overheden of internationale samenwerking. Zorg voor gezondheid betekent hier onder andere dat de politiek organisaties die ons leefmilieu vervuilen laat stoppen, als zij hun activiteiten niet transformeren naar een ‘schone’ manier van werken.
Maar er is meer te doen voor onze nieuwe lijsttrekkers. Hoe zit dat precies met onze individuele gezondheid? Sommige delen hiervan zijn beïnvloedbaar en andere niet. Dat laatste is helaas een speling van het lot. Domme pech. Het is een no-brainer dat alle benodigde gezondsheidszorg voor iedereen beschikbaar zou moeten zijn.
En hoe werkt de preventieve gezondheidszorg? Wat is de eigen verantwoordelijkheid voor gedrag die gezondsheidsproblemen veroorzaakt? Hier wordt het lastig.
Ten eerste zou het voor iedereen mogelijk moeten zijn om gezond te leven qua voeding, slapen, beweging en werk- en leefomstandigheden. Bij het ‘mogelijk zijn’ speelt de politiek een rol. Tevens vereist dit voor iedere volwassene een basiskennis over een gezonde leefstijl.
Ten tweede als dan alle gezonde opties mogelijk zijn, hoe kun je vervolgens mensen bewegen om dat te doen wat het beste is voor hun gezondheid en dus welzijn? Wat is de rol van beïnvloeding door de overheid op het gedrag van mensen? Kan deze burgers stimuleren om gezonder te leven?
Ik was de afgelopen twee weken in de UK en heb een paar toeristentrekpleisters bezocht. Mij vielen twee dingen op: 1. de grote aantallen mensen met heel ernstig overgewicht en 2. het overheersende gebruik van de e-sigaret. Het zogenaamde vapen. Vooral door tieners en jonge twintigers als hip mode-accessoire. Opmerkelijk in het straatbeeld zijn daarnaast de vele vapes stores die ook telefoons repareren (zie foto).
Wat is de rol van de Britse overheid bij obesitas en vapen?
Beide observaties bleken te kloppen. Het percentage volwassenen met overgewicht (BMI tussen 25 en 30) is net iets hoger in de UK (38% in 2021) dan in Nederland (36% in 2021). Echter de percentages obesitas (BMI boven 30) zijn aanzienlijk hoger in de UK (26% in 2021) dan in Nederland (14% in 2021). Wat maakt dat 64% van de Britten en 50% van onze landgenoten (gevaarlijk) te dik zijn.
De Britse regering heeft vanwege deze ernstige cijfers besloten dat voor maaltijden buiten de deur het aantal calorieën op de menukaart moet staan. Dit hebben wij gemerkt. Hierdoor ben je bewuster van wat je eet. Wel hebben we vastgesteld dat bijna alle porties veel groter zijn dan degene die je in Nederlandse restaurants krijgt voorgeschoteld. Waardoor ik mijn bijna dwangmatige neiging om altijd mijn bord leeg te eten (zo ben ik opgevoed) hier heb laten varen.
En inderdaad wordt er in de UK door volwassenen meer gevapet (8.3% in 2022) dan in Nederland (2.8% in 2022). De Britse regering heeft de e-sigaret gestimuleerd als manier om van het roken af te komen. Dat is gelukt, want het percentage ‘gewone’ rokers is met 13.0% (in 2021 – helaas geen percentage over 2022 gevonden) veel lager dan in Nederland met 18.9% (in 2022). In totaal komen ze dus met 21.3% (combi 2021-2022 cijfers) net iets lager uit dan in Nederland met 21.7% (2022 cijfers).
Fun fact: als we de Britse overheidssites mogen geloven is het vapen veel minder schadelijk dan Nederlandse onderzoekswebsites laten zien. Maar ook in de UK zijn er zorgen, omdat net als in Nederland veel jongeren vapen en het een opstapje blijkt te zijn naar gewoon roken. Daarnaast bevatten de vapes net zoals tabak en sigaretten toegevoegde verslavende en schadelijke stofjes en zijn ze ook voor omstanders schadelijk.
We weten allemaal dat de gevolgen van roken, alcohol drinken en zeker ook obesitas ondermijnend zijn voor het welzijn van de individuele mens én voor de samenleving als geheel die daardoor in meer gezondheidszorg moet voorzien. Ondanks deze kennis is het heel moeilijk voor mensen om hun destructieve gedrag te veranderen vanwege het verslavingskarakter van stofjes in ongezond voelsel, tabak, vapes en alcohol.
Duidelijk is dat de lobby van de onderliggende sectoren – de ongezonde voedsel-, de tabaks- en de alcoholindustrie – zodanig succesvol is dat de overheid (lees: de politiek) de preventie van gezondheidsproblemen niet echt doortastend aanpakt. Met onder andere als gevolg het hoge percentage mensen met overgewicht en obesitas dat op dit moment beschouwd kan worden als de grootste gezondsheidsbedreiging voor onze samenleving.
Ik vind het heel ernstig dat de belangen van de ongezonde voedings-, de tabaks- en alcoholindustrie tot nu toe zwaarder wegen dan het bevorderen van welzijnsvoorwaarde 1 – een gezond lichaam. Onze politiek heeft daarbij het liberale argument van ‘eigen verantwoordelijkheid en vrije keuze’ ingezet. In de praktijk blijken de verslavingsstofjes (ook in ongezond voedsel) van de industrie alleen bevordelijk voor hun eigen omzet en winst ten koste van de volksgezondheid.
Daarom deze boodschap aan onze nieuwe lijsttrekkers: zet ‘zorg voor gezondheid’ op nummer 1. Niet alleen bij de gezondheidszorg zelf, maar ook in de preventie zodat veel meer mensen in welzijn en geluk van hun leven kunnen genieten en echt meer kwaliteit van leven hebben.
De eerste voorwaarde voor menselijk welzijn hoort net als de tweede bij het eerste niveau van de Menselijkheidsindex. Dit niveau gaat over de individuele mens: de kern van de Menselijkheidsindex*.
Een gezond lichaam is van belang voor ieders levensgeluk.
*De Menselijkheidsindex bestaat uit vijf niveaus met ieder twee voorwaarden in totaal dus tien voorwaarden. Nummer 1, hoort evenals 2, bij het eerste niveau (I). Dit eerste niveau en de kern van de menselijkheidsindex is de individuele mens. De mens die als een volwaardig lid binnen de mensheid functioneert en die volledig verantwoordelijk kan worden gehouden voor het eigen handelen. Op dit individuele niveau hebben de twee welzijnsvoorwaarden betrekking op de individuele gezondheid van de volwassen mens.
De eerste voorwaarde luidt voluit als volgt: Een gezond lichaam – Mensen worden in staat gesteld om een zo gezond mogelijk lichaam te hebben met daarin aandacht voor gezonde voeding, schoon water, schone lucht en voldoende beweging en slaap.
Meer informatie over de Menselijkheidsindex kun je vinden op mijn website, waaronder een gratis ebook over de Menselijkheidsindex en ook informatie voor lezingen over dit onderwerp.
