Neotenie verklaart ons ronde, kinderlijke hoofd en onze lange doorlooptijd naar breinvolwassenheid. Deze lange ontwikkeltijd heeft als voordeel dat we veel kunnen leren over onszelf en de wereld om ons heen. Open en nieuwsgierig zonder vooropgezette of geprogrammeerde voorkennis of vooroordelen. Extreem zelfbewust en eeuwig jong en speels.
Uit VOOR ONZE DOCHTERS van Monika Bankert
Dit was de week van Pieter Omtzigt en zijn nieuwe partij. Waar staat hij precies voor? Om hem en de ook de andere (nieuwe) lijsttrekkers te inspireren post ik iedere week een tip gebaseerd op de wijsheid van onze evolutie.
Tip nummer 7 gaat over, net als de tip van vorige week, over kinderen en jonge mensen in de leeftijd vanaf de geboorte tot aan de breinvolwassenheid. Voor hun welzijn en geluk en dat van ons allen is er, naast de voorwaarde van een gezonde vorming van lichaam en geest, ook de voorwaarde van een goede en duidelijke overgang naar volwassenheid: de vierde voorwaarde voor menselijk welzijn uit de Menselijkheidsindex*.
De quote uit VOOR ONZE DOCHTERS refereert aan de lange tijd naar breinvolwassenheid en de bijzondere mogelijkheden voor intelligentie en bewustzijn bij onze diersoort. Des te belangrijker om ook duidelijk te zijn over wat er in de fase daarna, die van volwassenheid, van onze soortgenoten verwacht mag worden.
Vanuit onze biologie en onze menselijke waarden kent volwassen gedrag meerdere aspecten. Onder andere 1) dat je binnen jouw mogelijkheden voor jezelf zorgt, 2) dat je verantwoordelijkheid neemt voor je eigen gedrag en 3) dat je op een constructieve en liefdevolle manier bijdraagt aan het menselijke groepsleven.
En dat alles op een zodanige wijze dat anderen, inclusief toekomstige generaties, niet benadeeld worden of schade ondervinden door jouw gedrag.
Vanochtend moest ik denken aan mijn vader. Vandaag zou hij 88 jaar zijn geworden. Hij was altijd heel duidelijk in zijn verwachtingen over volwassen gedrag. Ik kreeg relatief veel vrijheid in mijn jeugd. Ik mocht zelf weten hoe ik mezelf organiseerde, als ik me maar aan de afspraken hield en anderen geen schade berokkende.
Dus ik mocht uitgaan en veel tijd doorbrengen met vriendinnen. De deal was wel dat mijn ‘schoolwerk’ daar niet onder zou leiden. En ook dat ik op tijd in de schuur was om te werken op die dagen waarop dat ik dat had afgesproken. Daarmee leerde ik om te gaan met eigen verantwoordelijkheid. Een belangrijk aspect van volwassenheid.
Tot aan de breinvolwassen leeftijd kan het lastig zijn om volwassen gedrag te vertonen. De ontwikkelingen in de hersenen in die periode maken dat onder andere impulsbeheersing, inlevingsvermogen en gestructureerd werken en plannen nog niet vanzelfsprekend zijn.
Natuurlijk zijn mensen niet perfect en is het leven continu leren. Ook als ‘volwassene’. Dat is menselijk. Toch mag er verwacht worden dat je goed en tijdig communiceert over je afspraken met anderen. Juist als er omstandigheden zijn, waardoor je ze niet kan nakomen. Zodat je de mogelijke schade voor de ander vermijdt of zo klein mogelijk maakt.
Ook is het menselijk om jongeren voor te bereiden op volwassen gedrag. Natuurvolken hebben echte transitiemomenten na de kindfase en bij de volwassenheidsfase. Deze momenten markeren de nieuwe positie in de groep met alle verantwoordelijkheden die daarbij horen.
Dit soort rituele momenten kennen wij in Nederland ook en gaan vaak over deelaspecten van de volwassenheid: de diploma-uitreikingen/het afronden van de studie (volwassen over een stuk kennis), het behalen van een rijbewijs (volwassen om een bepaald voertuig te berijden), het bereiken van een leeftijd (volwassen voor ons rechtssysteem, inclusief stemrecht, of volwassen bijvoorbeeld om niet meer in aanmerking te komen voor studiefinanciering).
Toch denk ik dat duidelijkheid over wat volwassen gedrag is vanuit de overheid en politiek veel meer kan worden uitgedragen en voorgeleefd. Zodat we een liefdevollere en menselijkere samenleving creëren. Daarnaast zou een menselijkheidstoets bij het bereiken van breinvolwassenheid aan het bewustzijn van volwassen gedrag kunnen bijdragen.
Ik vind het heel ernstig dat de politiek, en de Tweede Kamer in het bijzonder, volwassen gedrag niet goed voorleeft in een verharde debatcultuur, waarbij het niet meer over de inhoud gaat en personen worden beschadigd. Dit is geen goed voorbeeld van volwassen gedrag.
Ook communicatie over het niet-nakomen van afspraken met kiezers en met de Tweede Kamer verloopt niet altijd correct. Dit kan er voor sommige kiezers (en sommige Tweede Kamerleden) toe leiden dat ze het moeilijk vinden om zelf volwassen gedrag te blijven vertonen.
Daarom deze boodschap aan onze nieuwe lijsttrekkers: ‘Wees duidelijk over wat volwassen gedrag is en leef het voor!’.
*De Menselijkheidsindex bestaat uit vijf niveaus met ieder twee voorwaarden in totaal dus tien voorwaarden. Welzijnsvoorwaarde nummer 4, hoort evenals nummer 3, bij het tweede niveau (II). Dit tweede niveau is het individuele kind vanaf baby tot breinvolwassenheid die bij een gemiddelde leeftijd van 23 (vrouwen) tot 25 jaar (mannen) wordt bereikt. Volwassenen zorgen voor kinderen. Het tweede niveau is getekend als een hart. Kinderen zijn het hart en de toekomst van de mensheid. De daden van kinderen vallen onder verantwoordelijkheid van de volwassenen.
De vierde voorwaarde luidt voluit als volgt: Een bewuste en duidelijke markering van de transitie naar verantwoordelijke volwassenheid – Kinderen worden ondersteund bij de transitie naar verantwoordelijke volwassenheid**.
** Verantwoordelijke volwassenheid betekent bij onze diersoort volwassen worden op het gebied van seksualiteit, eigenwaarde en respect, innerlijke kracht, zelfkennis, verantwoordelijkheid en zorgzaamheid. Het bewust aandacht geven aan het proces van volwassen worden en dit afronden met een ritueel of proef, een soort van menselijkheidstest of examen, zou de (geestelijke) gezondheid van mensen versterken en maatschappelijke problemen door onvolwassen gedrag beperken.
Meer informatie over de Menselijkheidsindex kun je vinden op mijn website monikabankert.com, waaronder een gratis ebook over de Menselijkheidsindex en ook informatie voor lezingen over dit onderwerp.
